Mini przewodnik po Stambule
O Stambule
Stambuł, oszałamiające miasto położone na styku Wschodu z Zachodem, to klejnot osmański, gdzie nowoczesne życie splata się z historią. Ta azjatycko-europejska metropolia oferuje ekscytujący mix atrakcji turystycznych, pysznego jedzenia i kipiącej kultury, który potrafi oczarować każdego budżetowego globtrotera.
✈️ Jak dostać się z lotniska do centrum?
Istanbul New Airport (IST)
Dojazd do centrum miasta z Istanbul New Airport (IST) jest stosunkowo prosty przy użyciu karty Istanbulkart. Na poziomie -2 lotniska znajdują się duże autobusy Havaist, które regularnie odjeżdżają do miasta. Na tym poziomie można zakupić kartę Istanbulkart (50 lirów tureckich) i doładować ją na swoją podróż. Biletomaty akceptują jedynie gotówkę. Łącznie 19 tras (stan na lipiec 2019) z IST obsługiwane jest przez regularne autobusy, z cenami biletów wahającymi się od 12 TL (Arnavutköy, blisko IST) do 30 TL (Pendik na stronie azjatyckiej), z większością destynacji w cenie 16-18 TL.
Przykładowo, podróż z IST do placu Sultahnamet kosztuje 18 TL i trwa około 1-1,5 godziny, w zależności od ruchu drogowego. Istnieje również możliwość zarezerwowania prywatnego transferu, co jest lepszą opcją, gdy masz lot nocny lub poranny, podróżujesz z dziećmi lub w grupie.
Sabiha Gökçen Airport (SAW)
Najtańszym i najdogodniejszym sposobem na dotarcie z lotniska Sabiha Gökçen do Kadiköy jest metro M4 lub autobus (linie E10 lub E11). Metro i autobusy docierają do portu promowego, skąd można dostać się do europejskiej części Stambułu (z Kadiköy do wielu stacji promowych, w tym niektórych w okolicy Sultanahmet). Korzystając z Istanbulkart lub Akbil, cena wynosi mniej niż 8 TRY. Warto zwrócić uwagę, że ostatnie promy kursują między 22 a 23, ale autobus E10 jeździ przez całą noc. Droższą opcją jest autobus Havatas, który łączy to lotnisko z placem Taksim w centrum miasta za 24 TRY, a podróż zajmuje około półtorej godziny (dwie godziny lub więcej w przypadku dużego ruchu). Różni prywatni operatorzy oferują możliwość rezerwacji przez Internet wspólnych minibusów do centralnych lokalizacji - to dobry wybór przy późnym przylocie.
⭐ Najważniejsze atrakcje turystyczne
- Hagia Sophia
Znana również jako Ayasofia, to monumentalne dzieło sztuki i architektury, które przez stulecia służyło jako katedra, meczet, a teraz funkcjonuje jako muzeum. Znana ze swojej majestatycznej kopuły i bogatych mozaik, stanowi fascynujące świadectwo historii Bizancjum i Imperium Osmańskiego. - Wielki Bazar
Jeden z najstarszych i największych zadaszonych bazarów na świecie, z ponad 60 uliczkami i tysiącami sklepów oferujących dosłownie wszystko, od biżuterii po ceramikę. To labirynt kolorów, zapachów i dźwięków, gdzie można doświadczyć niepowtarzalnej atmosfery tętniącego życiem handlu. - Błękity Meczet
Zwany również Meczetem Sułtana Ahmeta, to majestatyczny przykład islamskiej architektury z charakterystycznymi sześcioma minaretami i imponującą kopułą. Jego nazwa pochodzi od niezliczonych błękitnych płytek Iznik, które zdobią jego wnętrze, tworząc niesamowity wizualny efekt. - Pałac Topkapi
Pałac Topkapi to wielowiekowy symbol osmańskiego splendoru, który służył jako główna siedziba sułtanów przez ponad 400 lat. Jego bogato zdobione pokoje, olśniewające skarby, jak i fascynujące haremy, tworzą niepowtarzalny obraz życia na dworze osmańskim. - Bosfor
Strategiczna cieśnina oddzielająca europejską i azjatycką część Stambułu, stanowiąc jednocześnie naturalne połączenie Morza Czarnego z Morzem Marmara. Rejs po jego wodach oferuje niepowtarzalne panoramy miasta, z widokiem na piękne pałace, luksusowe rezydencje oraz malownicze wieże i meczety. - Bazar Egipski
Znany również jako Bazar Przypraw, to prawdziwy raj dla miłośników kulinariów, pełen świeżych przypraw, suszonych owoców, orzechów i lokalnych słodyczy. Jego intensywne aromaty i barwy tworzą kuszący kalejdoskop, który przyciąga zarówno lokalnych mieszkańców, jak i turystów.
Pomysł na klimatycznty spacer: Przejdź się po handlowej dzielnicy Beyoglu, gdzie artystyczne dusze mogą podziwiać szereg galerii sztuki, zanurzyć się w świecie muzyki na żywo i zakończyć noc w jednym z niezliczonych barów. Podziwiaj panoramę miasta z wieży Galata, a potem zgub się w gwarze tętniących życiem ulic Kadikoy na azjatyckiej stronie Stambułu.
😋 Co spróbować?
- Döner kebab
Absolutne must-try w Stambule! Spróbuj kebaba tam, skąd on pochodzi. Składa się on z cienko pokrojonego mięsa (najczęściej baraniny, wołowiny lub kurczaka), grillowanego na pionowym rożnie, podawanego w cieście pita lub jako sandwicz, z dodatkiem świeżych warzyw i sosów. - Baklava
Tradycyjne tureckie ciasto wykonane z wielu warstw cienkiego ciasta filo, wypełnione orzechami (często pistacjami lub orzechami włoskimi), skropione miodem i upieczone do chrupkości, tworząc słodkie i soczyste danie pełne bogatych smaków i tekstur. - Meze
Turecka wersja przekąsek, stanowiąca kolekcję drobnych dań, takich jak hummus, tabbouleh, marynowane oliwki czy nadziewane liście winogron, podawanych na początku posiłku do dzielenia się nimi ze wszystkimi przy stole. - Simit
Sezamowa bułka w kształcie pierścienia, chrupiąca na zewnątrz i miękka w środku. Jest często podawana na śniadanie lub jako przekąska w ciągu dnia. - Çay
Çay, czyli turecka herbata, to nieodłączny element codziennego życia w Turcji, podawany w charakterystycznych małych szklankach, o mocnym, intensywnym smaku, często słodzony cukrem, a spożywany praktycznie o każdej porze dnia.
Pamiętaj, aby zawsze negocjować ceny na bazarach. Targowanie się to druga natura dla Turków.
💡 Przydatne tipy
- Unikaj picia alkoholu w miejscach publicznych i pamiętaj, że w meczetach obowiązują pewne zasady dotyczące ubioru (np. zakrywanie głowy i ramion dla kobiet).
- Wielu Turków zna język angielski, ale próba mówienia w języku tureckim z pewnością przysporzy Ci wiele sympatii wśród miejscowych.
🚗 Pomysły na wycieczki poza Stambuł
- Wyspy Książęce (Princes' Islands)
Wyspy Książęce to idylliczny archipelag w Morzu Marmara, oferujący ucieczkę od zgiełku Stambułu, z urokliwymi drewnianymi willami, kościołami z epoki bizantyjskiej i wspaniałymi plażami. Bez samochodów, za to pełne uroczych kawiarni oraz restauracji, są idealnym miejscem na jednodniowy relaks i wycieczki rowerowe po wyspie. Wszystko to zalewie 2h podróży promem ze Stambułu.
Rozważ kupno biletu na prom z wyprzedzeniem, żeby ominąć kolejki. - Edrine
Edirne, dawna stolica Imperium Osmańskiego, leży zaledwie kilka godzin drogi od Stambułu i oferuje bogatą historię oraz imponującą architekturę. Znajduje się tu jedno z najwspanialszych dzieł architektury osmańskiej - Meczet Selimiye. - Bursa
Bursa, pierwsza stolica Imperium Osmańskiego, to miasto o bogatej historii i kulturowej różnorodności, znane z zabytkowych meczetów, bazarów oraz termalnych źródeł. Cenią ją również miłośnicy narciarstwa, dzięki pobliskiemu ośrodkowi narciarskiemu na górze Uludağ.
Pamiętaj, że Grecy są bardzo serdeczni i gościnni. Nie zdziw się, jeśli nieznajomi zaproszą Cię na kawę czy nawet kolację! Pamiętaj też, że siesta jest tu świętością - wiele sklepów i restauracji może być zamkniętych w środku dnia.
Czy chcesz zarezerwować atrakcje na miejscu z wyprzedzeniem?
🗣️ Słowniczek przydatnych zwrotów 🇹🇷
- Witaj - Merhaba (Mehr-haba)
- Dziękuję - Teşekkür ederim (Te-shehk-kur ede-rim)
- Proszę - Lütfen (Lut-fen)
- Tak - Evet (Eh-vet)
- Nie - Hayır (Hai-r)
- Ile to kosztuje? - Ne kadar? (Ne kah-dar?)
- Gdzie jest...? - ... nerede? (... nere-deh?)
